به وبلاگنویسها و تولیدکنندگان محتوا، اینفلوئنسر گفته میشود، چون قدرت تأثیرگذاری زیادی دارند. ما، به عنوان تولیدکنندگان محتوا، میتوانیم بر تصمیمهای سفر مخاطبانمان اثر بگذاریم و حتی جریانهای گردشگری را تغییر دهیم. اما این مورد تنها به کسانی که دنبال کننده زیادی دارند، اختصاص ندارد، بلکه هر کسی که عکسهای سفرش را در اینستاگرام منتشر میکند یا درباره سفرهایش با خانواده و دوستان صحبت میکند، به نوعی روی تصمیمهای سفر اطرافیانش تأثیر میگذارد.
مهم نیست چند نفر مخاطب داریم؛ بلکه پیامهایی که منتقل میکنیم، اهمیت دارند. با عکسها، ویدئوها و نوشتههایمان داستانی از مقاصد سفرمان میسازیم و این داستانها میتوانند تأثیرات مثبت یا منفی داشته باشند.
پس باید هنگام تولید و به اشتراکگذاری محتوای سفر، آگاهانه و مسئولانه رفتار کنیم.
۸ نکته برای تولید محتوای سفر مسئولانه
من همیشه دنبال یادگیری راههایی برای سفر پایدار و مسئولانه بودهام. این مسیر از وقتی شروع شد که ۲۰ ساله بودم و در یک هاستل در ونیز، ایتالیا کار میکردم. زندگی در یکی از شلوغترین شهرهای گردشگری اروپا، دیدگاهی جدید به من داد؛ چیزی که تا قبل از آن تجربه نکرده بودم.
در مدتی که آنجا بودم، از نزدیک با مزایا و معایب گردشگری آشنا شدم. این تجربه باعث شد تا بیشتر درباره نقش خودم به عنوان یک گردشگر فکر کنم. کم کم سفر کردنم تغییر کرد، چون یاد گرفتم چطور مسئولانهتر سفر کنم و رفتارم را بر اساس آن تنظیم کنم.
علاوه بر این، دقت بیشتری در نحوه ثبت و به اشتراکگذاری تجربههایم پیدا کردم. در ادامه، ۸ نکتهای را که طی این سالها درباره تولید محتوای سفر به شیوهای آگاهانه و مسئولانه یاد گرفتهام، با شما به اشتراک میگذارم.
-
قوانین و درخواستهای محلی را رعایت کنید
هر جایی سفر کنید، ممکن است قوانین و آداب خاصی داشته باشد که با قوانین خانه شما متفاوت باشد. بهترین کار این است که قبل از سفر درباره این قوانین و رسوم آگاهی پیدا کنید، آنها را رعایت کنید و دیگران را هم به انجام همین کار تشویق کنید.
مثلاً وقتی به ایسلند سفر میکنید، در بعضی از مکانها تابلوهایی نصب شدهاند که نکات مهمی را به شما یادآوری میکنند. برخی از آنها هشدار میدهند که از مسیرهای تعیین شده خارج نشوید، چون ممکن است به طبیعت آسیب بزنید. برخی دیگر هم شما را از خطر امواج سواحلی آگاه میکنند. با رعایت این این توصیهها میتوانید به محیط احترام بگذارید و امنیت خودتان را تضمین کنید.
این موضوع درباره آداب فرهنگی هم صدق میکند. مثلاً در سریلانکا قبل از ورود به معابد باید کفشهایتان را دربیاورید. این یکی از رسوم مذهبی است که در بسیاری از مکانهای مقدس دنیا رعایت میشود.
-
با احترام عکس و ویدیو بگیرید
وقتی جایی سفر میکنیم، دوست داریم از همه چیز عکس و ویدیو بگیریم و این کاملاً قابل درک است، چون عکس گرفتن از مردم محلی برای همه ما کار جالبی است. اما گرفتن عکس و ویدیو باید با دقت و احترام به دیگران و فرهنگهای مختلف انجام شود. در بعضی از نقاط جهان، افراد به دلایل مذهبی دوست ندارند که از آنها عکس گرفته شود. در برخی کشورها هم بهطور قانونی گرفتن عکس از غریبهها ممنوع است.
مثلاً در بخشهایی از اروپا قوانین حفظ حریم خصوصی به شما اجازه نمیدهند که بدون اجازه، از فردی که قابل شناسایی است عکس بگیرید، حتی اگر در مکانهای عمومی باشید. همچنین نمیتوانید تصاویر افراد را بدون رضایت آنها منتشر کنید.
در نهایت، فرقی نمیکند که قوانین رسمی چیست، هر فردی حق دارد که حریم خصوصی خود را حفظ کند. بهترین کار برای احترام به این حق، آگاه بودن از نحوه گرفتن عکس و ویدیو است. حالا چطور میتوانیم با احترام عکس و ویدیو بگیریم؟
اولین قدم این است که قبل از گرفتن عکس یا ویدیو از فردی، از او اجازه بگیرید و اگر قصد دارید آن را به اشتراک بگذارید، از او بپرسید که آیا این کار برایش مشکلی ندارد. وقتی از کسی برای گرفتن عکس درخواست میکنید، به دینامیکهای قدرت و موقعیت درخواستتان دقت کنید.
مطمئناً نمیخواهید وقتی عکس و ویدیو میگیرید، مکان بیروح به نظر برسد. مثلاً وقتی در یک بازار شلوغ هستید، ممکن است نتوانید از همه مردم برای گرفتن عکس اجازه بگیرید. در چنین شرایطی، کارهایی وجود دارد که میتوانید برای حفظ حریم خصوصی افراد انجام دهید. ابتدا چند دقیقه منتظر لحظه مناسب بمانید، وقتی که بیشتر مردم پشتشان به دوربین است. اگر در نهایت چهرهها در عکس یا ویدیو ظاهر شدند، میتوانید با برش هنری، کوتاه کردن ویدیو یا محو کردن چهرهها، از شناسایی آنها جلوگیری کنید.
-
به زبان سفر خود توجه کنید
وقتی صحبت از سفر میشود، تنها عکسها و ویدیوها مهم نیستند، بلکه کلماتی که استفاده میکنیم هم اهمیت دارند. برخی از کلمات، مثل استعمار، اکتشاف یا غریب، ممکنه در گذشته مفهومی مثبت داشتند، اما امروزه میتوانند احساس تفاوت یا حتی ترویج تاریخ استعمار را منتقل کنند.
در سفر به کشورهای مختلف، نمیتوان از تأثیرات استعمار که هنوز بسیاری از کشورها با آن روبهرو هستند چشمپوشی کرد. نوشتار سفرها ریشه در یادداشتهای استعمارگران قرن شانزدهم دارد که تلاش میکردند از فرهنگها و مردمان جدید اطلاعات جمعآوری کنند، اما اغلب این یادداشتها برای توجیه استعمار استفاده میشد.
به همین دلیل، امروزه باید از زبانهایی که یادآور این تاریخها و کلیشهها هستند، اجتناب کرد. پس در نوشتن برای شبکههای اجتماعی، مقالات یا وبلاگها، همیشه به معنای کلمات خود دقت کنید و از عباراتی که ممکن است باعث تقویت تصورات غلط یا کلیشهها شوند، پرهیز کنید.
-
مراقب استفاده از کلیشههای سفر باشید
در گردشگری، استفاده از کلیشهها میتواند تصویر نادرستی از مکانها و فرهنگها بسازد. کلیشهها عباراتی هستند که زیاد تکرار شدهاند و هیچ فکر جدیدی پشت آنها نیست. مثلا جمله معروف چمن همیشه در طرف دیگر سبزتر است یک کلیشه است که شاید بارها شنیده باشید.
در دنیای سفر، کلیشهها خیلی رایجاند. این عبارات تکراری فقط توسط مسافران معمولی در مکالمات یا شبکههای اجتماعی استفاده نمیشود، بلکه نویسندگان سفر، وبلاگنویسان، تأثیرگذاران و سازمانهای گردشگری هم از آنها بهره میبرند. بعضی از این کلیشهها ممکن است بیضرر باشند، اما برخی دیگر میتوانند تصورات اشتباه و آسیبزننده ایجاد کنند.
یک کلیشه رایج که در سفر زیاد به چشم میآید، توصیف مکانها به عنوان جواهر پنهان یا دست نخورده است. شاید این عبارات به نظر بیضرر بیایند، اما اغلب در پس زمینه آنها معنای استعمارگرانهای وجود دارد. وقتی مکانی را جواهر پنهان مینامیم، غیر مستقیم اشاره میکنیم که خیلیها این مکان را نمیشناسند. اما در واقع، خیلی از این مکانها برای جوامع بومی و محلی شناخته شده هستند.
استفاده از چنین عباراتی میتواند باعث نادیده گرفتن تاریخ و دانش محلی شود. علاقه به بازدید از مکانهای کمتر شناخته شده هیچ مشکلی ندارد، اما باید با دقت در مورد آنها صحبت کنیم. بهتر است به جای استفاده از عبارت جواهر پنهان، به مردم و تاریخ آن مکانها احترام بگذاریم و آنها را به درستی معرفی کنیم.
-
مکانهایی که خواهان گردشگری هستند را ترویج کنید
محتوای سفر نیازی به معرفی مکانهایی مثل بارسلونا، آمستردام یا هاوایی ندارد. این مکانها قبلاً به اندازه کافی گردشگر دارند و حتی با مشکلاتی مثل گردشگری بیش از حد روبرو هستند. یکی از بهترین راهها برای مقابله با این مشکل، گسترش گردشگری به مناطق کمتر شناختهشده است. این یعنی میتوانیم مردم را تشویق کنیم به جاهایی سفر کنند که معمولاً در فهرستهای معروف گردشگری نیستند. البته، میتوانیم در مورد مکانهای محبوب هم به صورت آگاهانه صحبت کنیم. برای مثال، اگر میخواهید در مورد ایسلند بنویسید، میتوانید به جای مکانهای شلوغ، به مناطق کمتر شناخته شده مثل ویست فیوردز اشاره کنید.
محتوا سازان میتوانند تأثیر بیشتری داشته باشند اگر بیشتر به ترویج گردشگری در مناطق کمتر بازدید شده بپردازند. وقتی هم که میخواهید در مورد مکانهای پرطرفدار صحبت کنید، بهتر است توضیح دهید که این مناطق با مشکلات گردشگری بیش از حد روبرو هستند و چگونه میتوانیم اثرات آن را کاهش دهیم. به عنوان مثال، میتوانید مردم را تشویق کنید که در فصلهای کم گردشگر به این مناطق سفر کنند.
در کنار انتخاب مکانهای سفر، باید به شیوه سفر خود نیز توجه کنید. بهتر است رویکردی مسئولانه داشته باشید. میتوانید از مخاطبان خود بخواهید که از هتلها، مهمانسراها و خانههای محلی حمایت کنند و از راهنمایان محلی استفاده نمایند.
-
به حیات وحش احترام بگذارید
بسیاری از گردشگران از تعامل با حیوانات وحشی لذت میبرند؛ مثل شنا کردن با کوسهها، حمام کردن با فیلها یا گرفتن عکس با ببرها. این کارها در اینستاگرام بسیار محبوب است، چون عکسهایی از حیوانات همیشه لایک زیادی میگیرند. اما چیزی که در این شبکههای اجتماعی میبینیم، تمام حقیقت را نشان نمیدهد. بیشتر اوقات، افرادی که با این حیوانات در تماس هستند یا آنهایی که این عکسها را میبینند، از شرایط واقعی زندگی این حیوانات بیخبرند و این تقصیر کسی نیست. در واقع، آنچه که در پشت صحنه گردشگری حیات وحش اتفاق میافتد، معمولاً مخفی میماند.
گردشگری حیات وحش میتواند باعث سوءاستفاده از حیوانات شود، چون این صنعت بیشتر بر اساس سود ساخته شده است و در آن خیلی چیزها از دید عموم پنهان میماند. برای مثال، چند دقیقه ای که شما با فیلها برای گرفتن عکس در یک پناهگاه میگذرانید، تمام داستان زندگی آن فیل را نمیگوید. فیلهایی که در تایلند اسیر هستند، معمولاً برای تعامل با انسانها تحت آموزش قرار میگیرند، و این آموزشها اغلب با استفاده از ترس یا درد انجام میشود. بنابراین هر نوع تعامل شما با فیل، به این معناست که آن فیل مجبور بوده تا برای این کار آموزش ببیند.
بیشتر مردم دوست دارند که به حیوانات نزدیک شوند و از آنها لذت ببرند. همین علاقه به حیوانات باعث میشود که سوء استفاده از آنها در گردشگری حیات وحش ادامه پیدا کند. یکی دیگر از مشکلات این است که بسیاری از افراد قادر به تشخیص علائم استرس یا درد در حیوانات نیستند. ممکن است فکر کنید یک حیوان خوشحال است، در حالی که در واقع نیست.
در نهایت، باید بگوییم که حیوانات وحشی برای تفریح یا تولید محتوای ویروسی مناسب نیستند. اگر میخواهید تجربهای از حیوانات وحشی به اشتراک بگذارید، بهتر است فقط به مشاهده آنها بپردازید. اکنون دیگر همه میدانند که سواری دادن به فیلها کار درستی نیست. اما حالا باید پیامی را به اشتراک بگذاریم که واقعاً هر نوع تعامل با حیوانات باید محدود شود. این شامل غذا دادن و حمام کردن نیز میشود.
-
زمینه و توضیحات لازم را برای محتوا ارائه دهید
هنگام اشتراکگذاری محتوا بهصورت آنلاین، بسیار پیش میآید که مکانها و تجربیات مختلف را بدون توضیح کافی به نمایش میگذاریم. مثلاً در یک ویدیوی کوتاه اینستاگرامی ممکن است زمان لازم برای این کار نباشد یا شاید احساس کنیم که توضیح دادن، ضروری نیست. اما وقتی درباره موضوعاتی مانند احساس ناامنی در مکانهای خاص صحبت میکنیم، توضیحات بسیار مهم است. امنیت، معمولاً یک احساس شخصی است که تحت تأثیر عواملی مثل آنچه در رسانهها میبینیم، کلیشههای موجود یا حتی هویت فردی ما قرار میگیرد.
برای مثال، من در بیشتر کشورهای اروپایی احساس امنیت کردهام، اما دوستانی از قومیتهای مختلف دارم که در همان مکانها با رفتارهایی مواجه شدهاند که باعث شده احساس امنیت کمتری داشته باشند. همسرم نیز در برخی مکانها احساس امنیت بیشتری کرده است، چرا که به عنوان یک مرد، تجربهای متفاوت از من، که به عنوان یک زن بیشتر مراقب هستم، دارد.
بنابراین، به دلیل پیچیدگی تجربیات مختلف، همیشه باید محتوای خود را در زمینههای مناسب قرار دهید. ممکن است بخواهید توضیح دهید که هویت شخصی شما چطور بر تجربهتان تأثیر گذاشته است. در موارد دیگر، ممکن است نیاز باشد جزئیات بیشتری درباره یک مکان یا تجربه خاص بدهید. بهعنوان مثال، اگر در حال نوشتن درباره سفر به کوبا هستید، باید توضیح دهید که تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه این کشور، تأثیرات زیادی روی زندگی روزمره مردم کوبا و حتی نحوه سفر شما به این کشور دارد.
با ارائه زمینه و توضیحات مناسب در محتوای خود، نهتنها مسئولیتپذیرتر عمل میکنید، بلکه محتوای عمیقتر و ارزشمندتری میسازید که مورد استقبال مخاطبانتان قرار خواهد گرفت.
-
جامعه سفر خود را ارتقا دهید
ایجاد محتوای سفر میتواند گاهی سخت و خسته کننده باشد، بنابراین باید جامعهای از تولیدکنندگان محتوا برای خودتان بسازید و از آنها حمایت کنید. چطور؟ به جای اینکه دیگر تولیدکنندگان محتوا را به عنوان رقیب ببینید، از کارهای آنها حمایت کنید، با هم تعامل کنید و تجربیات و نکات مفیدتان را به اشتراک بگذارید. این کار برای ایجاد تنوع در زمینه تولید محتواهای گردشگری مهم است. در حال حاضر، بیشتر رسانههای سفر توسط افراد سفید پوست مدیریت میشوند تا مسافران سیاه پوست و دیگر قومیتها. و این یک مشکل است، چون نشان میدهد که در صنعت سفر تنوع و برابری وجود ندارد. افراد سفید پوست بیشتر استخدام میشوند و دستمزد بیشتری دریافت میکنند که ناعادلانه است. رسانههای سفر باید تنوع مسافران را نشان دهند. مسافران از قومیتها و فرهنگهای مختلف هستند و رسانهها باید این تنوع را به نمایش بگذارند. به عنوان یک تولید کننده محتوا، میتوانیم از این تنوع حمایت کنیم. جامعهای متنوع بسازید و آن را به دیگران معرفی کنید. برای مثال، اگر با یک برند یا سازمان گردشگری همکاری میکنید، میتوانید تولیدکنندگان محتوا در شبکهتان را به آنها معرفی کنید تا با هم کار کنند.
کلام آخر
آگاهی نسبت به مزایا و معایب گردشگری روز به روز در حال افزایش است و مردم بیشتر از گذشته دوست دارند به عنوان یک گردشگر مسئول رفتار کنند. به نظر من، مسئول بودن در سفر فقط به این معنا نیست که رفتارهای خودمان را در نظر بگیریم، بلکه باید به نحوه اشتراکگذاری و نمایش سفرهایمان نیز با دقت فکر کنیم. کلمات، تصاویر و ویدیوها قدرت زیادی دارند و پیامهایی با تأثیرات مهم را منتقل میکنند، بنابراین باید نسبت به این تأثیرات آگاه باشیم.
این فهرست از روشهای ایجاد محتوای سفر مسئولانه تنها بخشی از داستان است. گردشگری مسئولانه یک مسیر پیوسته است و با گذر زمان و یادگیری بیشتر، میتوانیم به شیوههای بهتری تغییر کنیم. این روند رقابتی نیست، مهم این است که تغییرات کوچک و تأثیرگذاری را انجام دهیم و در حین یادگیری بیشتر، بهتر عمل کنیم.